We zijn nu weer 5 maanden bezig met Kovol leren, waarmee we uitkomen op een totaal van 13 maanden fulltime taalstudie sinds we hier in januari 2020 heen verhuisden (we zijn er in het midden een poos tussenuit geweest om in Engeland Millie en Alice ter wereld te brengen).
Het leren van een taal is een enorme, beangstigende klus en ik denk dat je je wel kunt voorstellen dat het lastig is om te bepalen waar je als volgende aan gaat werken. Soms heb je het gevoel dat alles op rolletjes loopt en soms kun je net de verkeerde taalstudiegewoontes aanleren, waardoor je niet meer lekker vooruit komt.
Daarom zijn we zo blij met onze taalstudieconsulenten in PNG, zendelingen die hun eigen taal al helemaal geleerd hebben en zich daarna verdiept hebben in taalstudietechnieken om ons wat bij te kunnen sturen. Hun benodigde advies is natuurlijk wel niveauafhankelijk, dus bij hun bezoekjes hoort dan ook altijd een evaluatie om te zien hoe we ervoor staan en onze vooruitgang te meten.
We hebben een niveausysteem dat bestaat uit 9 niveaus (en eigenlijk nog 3 daarboven – maar met niveau 9 mag je beginnen met lesgeven en vertalen). De niveaus zijn Basis laag, midden en hoog, Vorderend laag, midden en hoog, en Bekwaam laag, midden en hoog. Bij Bekwaam hoog is je communicatievaardigheid zo goed dat je kunt gaan lesgeven.
In juli 2020, bij onze laatste evaluatie, zaten Gerdine en ik allebei op niveau 2, Basis midden, en het was hard nodig dat we weer een evaluatie kregen.
Onze 2 consultants, Wes en Jeremiah, waren een dag later in verbang met het weer in Kovol waardoor de heli niet kon landen, maar er stonden al heel wat mensen klaar om te helpen, ze hadden erg veel zin om onze voortgang in kaart te brengen. De volgende dag klaarde het weer op en was het evaluatietijd 🙂
Het begint dan altijd met het bespreken van het pre-evaluatieformulier dat we ingevuld hebben en gewoon kletsen over hoe wij vinden dat het gaat en wat we voor vragen hebben. We ervaren iedere dag weer dat we worstelen met de kleine nuances van de taal en cultuur in Kovol en het is al bemoedigend om een luisterend oor te hebben en de erkenning voor al ons harde werk te horen.
Toen was het tijd voor de test. Ik was als eerste en ik ben vierenhalf uur bezig geweest! Aan het einde voelde mijn hoofd als een pak watten 😀 We hebben ongeveer 2 uur besteed aan een grammaticawerkblad. ‘Dit is mijn tas’, stond er dan, en dan zei ik: ‘om enn obo’. ‘Wat zegt hij?’ vroeg Jeremiah dan, en onze behulpzame Kovolvrienden gaven dan antwoord in het Tok Pisin, waarop Jeremiah kon afvinken dat ik dat inderdaad kon zeggen. De zinnen die ik moest zeggen, werden steeds moeilijker.
‘De man gaat naar de markt en neemt VEEL vis mee’ las ik. ‘mohis hab ulum ogoo yab ombolta tenn obob libigee’ vertaalde ik. De Kovol-hulpen vertalen: ‘De man gaat naar het dorp en neemt vis mee’. Jeremiah begon vragen te stellen: ‘Hoeveel vis, één of veel?’ ‘Één,’ was het antwoord. Het goede aan zo’n systematische check is dat het de hiaten in onze communicatievaardigheid aan het licht brengt. Het Kovol kent geen meervoudsvormen voor zelfstandige naamwoorden en ik vind het eigenlijk heel lastig om hoeveelheiden aan te geven. Dat blijft altijd een beetje dubbelzinnig in het Kovol: die vis zou er één kunnen zijn of meer (en het woord dat ik gebruikte voor ‘een boel’, ’tenn’, betekent blijkbaar niet wat ik dacht dat het betekende). In een gewoon gesprek in Kovol maakt het meestal niet zo veel uit hoe veel er van iets is – ze hebben een heel losse kijk op hoeveelheden – maar er moet wel een manier zijn om duidelijk aan te geven dat er meer van iets is als dat nodig is. Het is nog een beetje vaag voor mij, moet ik me nog even over buigen.
Hetzelfde met de woorden voor familierelaties, daar moet ik ook nog even goed naar kijken.
We gingen wel gewoon door; we zitten wat hiaten hier en daar, maar het gaat ook nog heel vaak heel goed, en toen kwamen we bij de zaken van niveau ‘Bekwaam’.
‘OMDAT de jongen het varken geslagen heeft, gilt het’ Dat vind ik een beetje lastig. Ik kan zeggen: ‘de jongen sloeg het varken en het gilde’, maar de logische relaties zijn lastig. Ik ben op zoek geweest naar de woorden voor als, omdat, dus, zou moeten, zou kunnen en meer van die soort, maar ik ben ze nog niet tegengekomen (of ze zijn me niet opgevallen). Ik weet nog dat ik me echt gericht heb op ‘als, indien’ toen ik me verdiepte in vallen bouwen. ‘Als de muis de trigger aanraakt, valt het gewicht naar beneden en is hij dood’, maar het was altijd ‘wanneer’ en nooit ‘indien’. Dat betekent dat ik vastzit aan die actieve, verklarende bijzinnen die ik dan aan elkaar moet knopen en Jeremiah luisterde of hij de woorden in Tok Pisin “olsem na” (daarom), “bilong wanem” (omdat) of “indien” (if) hoorde, die echt zouden laten zien of ik de juiste logische relatie kon aangeven.
Toen we qua grammatica tegen mijn plafond aanliepen, gingen we verder met communicatieve taken. Ik hoopte nog dat ik mijn verhaal over het bouwen van een huis of het aanplanten van een tuin tevoorschijn kon halen.
Maar helaas. ‘Beschrijf de onafhankelijkheidsdagfeesten in Goroka, inclusief de show, en vergelijk ze met wat hier gebeurt.’ Ik begin vol goede moed. Er is in Goroka heel veel muziek en dansen, er is een wedstrijd waarbij mensen in een ingevette paal moeten klimmen en mensen komen uit alle windstreken voor de feesten in Goroka, terwijl er in Kovol maximaal een potje wordt gevoetbald. Ik kan het idee goed genoeg overbrengen en mijn helpers vullen behulpzaam een paar gaten in (nadat ik de ingevette paal had beschreven, had ik geen idee om te zeggen dat je een prijs kreeg als je boven kwam).
Toen moest ik een alinea lezen (in het Engels) over de onafhankelijkheid van PNG in 1975 en daar wat over vertellen, met de nadruk op de Australische overheid. Jeremiah vroeg aan onze jongens om het verhaal na te vertellen en toen vroeg hij of Australië voor en na 1975 hetzelfde soort dingen deed. Helaas had ik de verkeerde werkwoordsvorm gebruikt, waardoor ze de indruk hadden dat sommige van de acties (zoals het uitdelen van bijlen en machetes, wat in het begin gebeurde) – nog steeds gebeurden.
In het volgende verhaal moest ik uitleggen waarom accu’s in de stad verschillen in prijs, afhankelijk van hun materiaal, vraag en aanbod en waar ze vandaan kwamen, en waarom we ze niet gewoon gratis konden krijgen. Ik vlocht wat zinnen aan elkaar, zodat je met goed luisteren er wel uit kon halen dat het ging om verschillende materialen, kwaliteit en fabriekskosten die ook betaald moeten worden. Het is maar goed dat Jeremiah geen Kovol verstaat, want mijn uitleg verliep niet bepaald… gladjes. Mensen begrepen het echter wel zo ongeveer en gaven dat ook terug.
Toen mocht ik vertellen over die keer dat ik naar de markt ging in Goroka, waar een zakkenroller probeerde een paar briefjes van 2 kina uit mijn zak te vissen, maar ik merkte het en begon te schreeuwen, waardoor hij wegrende.
Zoals ik al zei: na vierenhalf uur leek mijn hoofd wel een prop watten.
Later kreeg ik mijn score, een duidelijke Vorderend hoog met elementen van Bekwaam laag, maar nog net niet helemaal (toch die logische relaties!). Een 6 uit 9, dat is waar ik mezelf ook ingeschat zou hebben.
Ik vertelde het aan de Kovoljongens, die waren heel blij. ‘Nog 3 niveaus en dan kun je gaan lesgeven!’ Het is heel fijn om goed te scoren, maar dan begin je na te denken over wat er nu gaat komen en ik word er al moe van – er komt nog heel veel werk aan!
Gerdines check was na de mijne. Ze heeft er ongeveer anderhalf uur over gedaan en kwam toen op Basis midden, hetzelfde als in juli 2020. Ze zegt dat ze niet zo heel teleurgesteld is, het geeft een goed beeld van waar ze staat. Ze heeft absoluut meer woordenschat en kan beter communiceren dan toen, maar ze is nog niet toegekomen aan het aan elkaar verbinden van zinsdelen om langere zinnen te maken. Hoewel het geen echt goed nieuws is ‘dat ze geen vooruitgang heeft geboekt’ helpt het haar wel om te bepalen waar ze mee aan de slag moet en is ze blij om dat beetje taalstudietijd dat ze overhoudt als moeder van 3 kleintjes, die ook nog thuisonderwijs geeft, zo goed mogelijk te kunnen besteden.
0 reacties