Eind vorige week kwamen vrienden van ons uit een ander Kovoldorp op bezoek. Ze vroegen: ‘Hee, volgende week hebben we een ceremonie voor het uitwisselen van een bruidsschat. Vinden jullie het leuk om te komen kijken?’ Ja, natuurlijk!
Het betreffende dorp is ongeveer 2-2,5 uur lopen, dus het zou een lange dag worden! We wisten dat het best veel gevraagd zou zijn van onze kinderen, die nog maar 2 weken in Kovol waren. We hebben de laatste tijd regelmatig met ze gelopen naar de omliggende dorpjes, zodat ze gewend raken aan lopen in de bergen en de gewoontes kennen die horen bij het in een dorp rondhangen. We hebben wandelingen gedaan van een minuut of 20 en dan een uur per dorp – 5 uur lopen en een paar uur in het dorp was een hele taak! Maar ach, het hele team ging mee, dus we konden ons richten op de feestsfeer van alle kinderen die samen zouden lopen en spelen.
Het lopen ging heel goed. Ik heb uiteindelijk 80% van de tijd Oscar op mijn rug gehad, terwijl Gerdine Alice droeg en Rhett Millie. Oscar vond het leuk om met de kinderen te spelen en heeft even een dutje gedaan op mijn schoot toen het allemaal wat te veel werd en de meiden hebben in een rokerig Kovol hutje een tukje gedaan. We voelden ons wel een beetje schuldig naar onze meiden over de rokerige omgeving – maar zo werkt het hier. Het is gelukkig maar voor een keertje en niet iedere dag de hele dag, zoals voor de mensen die hier wonen!
En dan de uitwisselingsceremonie (de pengam). Wat ik ervan begrepen heb (maar zeg het als ik het fout heb) is er geen grote ceremonie voor de echte huwelijksdag. Echter, de familie van de bruidegom is de familie van de bruid wel wat voor haar verschuldigd. Als de kinderen van het stel klein zijn, beginnen ze na te denken over de pengam en voeden daarvoor een varken op. Als de kinderen wat groter zijn (3-4) is het tijd om de bruidsschat te betalen, want dan heeft de bruid bewezen wat ze waard is door een vruchtbare moeder te zijn (en niet weg te lopen met een of andere knappe vreemdeling).
De familie van de bruidegom zorgt dan voor een cadeau voor de familie van de bruid ‘om ze terug te betalen voor het onderpoepen en -plassen’ (als in: het harde werk dat ze verricht hebben om de bruid van de geboorte af op te voeden). Dat waren de letterlijke woorden die ze gebruikten om de bruidsschat aan mij uit te leggen! Het varken maakt ook deel uit van de bruidsschat, net als ander voedsel, tabak, arecanoot, dorpsspullen en geld. De familie van de bruid geeft ook een cadeau. Ik kon de bedragen niet bijhouden om te zien wie er meer geeft, maar omdat het gros van de geschenken eetbaar is (en van het soort dat gaat rotten) lijkt het basisidee toch om gewoon een feestje te geven om het geslaagde huwelijk te vieren.
En dan is het natuurlijk tijd om de varkens te slachten. Zo gauw als we de palen zagen die werden neergezet om de varkens aan vast te knopen, wisten we wat er ging komen. We hadden Oscar alleen niet helemaal voorbereid op de heftigheid van wat er toen kwam! Het idee op zich is best humaan, je schiet het varken recht in het hart dood met een pijl. Helaas voor beide varkentjes kwam de pijl op hun rib terecht en raakte hun hart niet, wat betekende dat plan B in werking trad – met een stok op je kop geslagen worden. Deze varkentjes bleven stug doorademen en werden daarom zeker 20 keer met een dikke stok op hun kop gemept… We hadden kunnen raden dat Oscar het wel een beetje eng zou vinden.
Toen de varkens dood waren (of ja, je weet wel, nog een klein beetje ademden) was het tijd voor de uitwisseling. Speeches in de trant van ‘we zijn hier allemaal blij, niemand mag iets slechts zeggen over dit huwelijk’ (denk ik tenminste, van de kleine hapjes tekst die ik begrepen heb) en toen was het etenstijd.
Eerts moeten die varkens natuurlijk fatsoenlijk geslacht worden, maar ik zal jullie de foto’s besparen. De eerste gang is grote stukken vlees die naar binnen gebracht worden om op het vuur te roosteren. Hartstikke vers 🙂
De tweede gang is vlees in bamboe gegaard.
De derde gang is vlees in soep gegaard.
Door samen vlees te eten laat je zien dat iedereen met elkaar in harmonie leeft. Het is heel belangrijk voor een grote gebeurtenis als deze dat er voldoende vlees is, zodat iedereen nog mee naar huis kan nemen, dus gingen we ook nog met hele hompen vlees naar huis.
Het zijn dit soort lange dagen waarmee we onze taalstudiestrategie moeten bouwen. Gewapend met foto’s en opnames kunnen we de komende weken vooruit met leren over de pengam. Voor mij is de eerste taak het printen van een serie foto’s van iedere stap van de gebeurtenis. Dan kan ik er een zinnetje bij zetten over wat er op de foto gebeurt, en daar wordt een opname van gemaakt. Dan leer ik het ‘verhaal te vertellen’ aan de hand van deze zinnetjes. Zo leer ik en passant ook nieuwe woorden en grammatica.
Dan is de volgende stap om kleine opnames te maken van mensen die het hele gebeuren uitleggen. Het basiswerk met mijn fotoboek zorgt ervoor dat ik in ieder geval een idee heb van wat er gezegd wordt. Dat gaat allemaal in het archief voor later, als ik de taal beter beheers en ik kan met het fotoboek steeds weer het verhaal opnieuw vertellen om te oefenen met de taaldelen die ik dan heb bijgeleerd.
De voor de hand liggende vraag is dan: wanneer is het tijd voor onze eigen pengam? Ik moest mijn varken maar eens flink gaan vetmesten, zodat als het groot en dik is, ik mijn schoonfamilie kan uitnodigen om te komen kijken hoe ik het beeste doodmep om het te vieren 😀
0 reacties