Nadat we in Goroka zelf ziek geweest waren, verkoudheid en koorts – niets ernstigs gelukkig, was het interessant om me te verdiepen in de Kovol-gedachten over dit onderwerp.
Ik heb een serie van 7 verschillende interviews doorgenomen waarin ik Kovol-vrienden vragen stelde als “waarom worden we ziek?”, “welke woorden horen bij blindheid?”, “hoe wordt iemand gek?”, “wat moet je doen als een gifslang je bijt?” en “wat moet je doen om voor je broer te zorgen als hij echt ziek is?”, en andere vragen.
De antwoorden op deze interviewvragen (er waren er 70 in totaal) en 34 opnames die Natalie me gaf van mensen die over het onderwerp spraken, geven ons een heleboel Kovol-tekst om doorheen te worstelen om te achterhalen wat ze geloven over ziekte. Ik denk dat ik kan beginnen met het beantwoorden van de voorbeeldvragen die ik eerder schreef.
Waarom worden we ziek?
Als we ons misdragen, bijvoorbeeld als we slecht over iemand praten, iemand slaan of iets stelen, worden we ziek van dat slechte gedrag of denken. “We braken een van Gods regeltjes en toen stuurde hij koorts over het hele dorp” is een recent voorbeeld.
Welke woorden horen bij blindheid?
De uitdrukking blind “musom tuhum” betekent alles: van een beetje wazig zicht tot volledige blindheid. Men kan zeggen dat ‘ogen dicht’ zijn om te zeggen dat ze echt blind zijn en er is een uitdrukking voor ogen die zo bedekt zijn met staar, dat ze alleen wit zien.
Hoe wordt iemand gek?
Door een specifieke misstap van hen. Een man uit de buurt zou niet goed hebben meegedaan aan het feest ter ere van zijn oom toen deze stierf en daarom werd hij gek. Er is echter hoop voor hem; als hij zijn slechte gedachten opbiecht, kan hij beter worden.
Wat moet je doen als een gifslang je bijt?
Er zijn 2 soorten gifslangen in Kovol en als ze je bijten word je echt ziek. Als je gebeten wordt moet je tabaksbladeren op de beet leggen om het gif eruit te trekken en bidden. Slechte mensen met zonden zijn degenen die sterven door slangenbeten, dus je moet je zonden opbiechten aan God.
Wat moet je doen als je broer echt ziek is?
Je moet voor hem zorgen door beschikbaar te zijn als hij zijn slechte daden en gedachten wil opbiechten. Als hij niet beter wordt, kun je een medicijn uit de bush voor hem halen, en als dat niet werkt, een medicijn van de blanke man. Als dat niet werkt, moet hij zijn zonden opbiechten aan de dorpshoofden. Als hij nog steeds ziek is en het erop lijkt dat hij zal sterven, moet je een varken slachten. De zieke broeder en de hele gemeenschap moeten het vlees opeten en verklaren dat de ziekte nu voorbij is en dat hij beter zal worden.
Zoals je kunt zien komen we op een aantal diepgaande gebieden van wereldbeeld en cultuur, waardoor ik qua taal wat in de problemen kom. De kijk op ziekte en de oorzaken ervan is wel héél anders dan we gewend zijn, hè? Sommige antwoorden verschilden onderling nogal, zoals toen ik vroeg: “Als er een ziekte heerst in het dorp, wat doe je dan om het niet te krijgen?”. Sommigen antwoordden “niets. Als ik geen zonden heb, word ik niet ziek”, anderen “als we het er als gemeenschap over eens zijn dat de oorzaak van de ziekte wordt aangepakt, zal niemand er last van hebben” en weer anderen “ik neem mijn familie mee naar de bush — ik kan niet ziek worden als ik er niet ben”.
Men denkt dat de redenen voor ziekte spiritueel zijn en dat sluit naadloos aan bij het “moderne” denken. Toen ik vroeg “word je ziek als je in poep trapt?” was het antwoord “ja, je krijgt wormen”. Mensen weten hoe parasieten en medicijnen werken en de spirituele dimensie past daar ook bij. Het duidelijkste voorbeeld dat ik kan bedenken is dat een van onze vrienden een broer had die lang geleden gedood werd door zijn eigen stekelval. Hij had de val gezet, hij wist waar het was en dus was het ondenkbaar dat hij er per ongeluk in zou vallen. Een Geest schoot op hem en hij viel erin.
Al deze cultuurstudies bereiden ons voor op het Bijbelonderwijs. We willen onze Bijbelles geven met een goed begrip van het Kovol-wereldbeeld, zodat we kunnen voorspellen welke gebieden moeilijk te begrijpen zullen zijn, welke dingen verkeerd geïnterpreteerd zullen worden als we ze niet zorgvuldig signaleren en ook welke geloofsgebieden we kunnen aanvechten als zijnde in strijd met Gods woord.
Ondertussen heerst er nog steeds ziekte en zien we dat verschillende van onze vrienden bij ons komen met verschillende dingen. Gerdine en ik werden gisteren gevraagd om naar een ander dorp te hiken om een oudere dame te controleren die “gezwollen benen had, al heel lang een grote ziekte”. Ze zag er sterker uit dan de beschrijving me deed geloven, maar ze had nog steeds een vervelende hoest en we weten niet zeker wat het is of hoe we kunnen helpen. Ze zag zondag echter wormen in haar poep en sommige symptomen die ze had zouden te maken kunnen hebben met een ernstige worminfectie en we konden haar kleinkinderen overtuigen om mee terug te lopen zodat we ze wat wormmedicijnen konden verkopen. We zullen zien hoe het met haar gaat, maar hierna zijn we bang dat het enige wat we ze waarschijnlijk kunnen zeggen is: “ze moet naar het ziekenhuis in de stad”.
Vanmiddag is onze gereserveerde tijd voor medische zaken. Ik zie een aantal mensen aankomen uit een dorp 2 uur lopen verderop, die de reis hebben gemaakt om ons naar een aantal van hun ziektes te laten kijken. We voelen ons totaal niet toegerust, maar we willen proberen liefde en zorg te tonen en er zijn momenten dat we kunnen helpen. Het is alleen iedere keer zo moeilijk om te bepalen of het volgende geval een van de momenten is waarop we kunnen of moeten helpen of niet!
0 reacties