In het stormseizoen hebben huizen heel wat te verduren. Er zijn nachten waarin ik wakker lig omdat ik de wind hoor huilen en hem aan ons huis voel schudden. Het is makkelijk voor te stellen hoe ons dak eraf gepeld wordt en de regen en de wind ons huis in komen… Vooral omdat dat echt gebeurd is bij Nate, in de buurstam. 🙂
Als wij ons al druk maken om de wind, kun je je voorstellen hoeveel erger dat is als je dak uit bladeren bestaat! Het dak van vrienden van ons had na een storm allemaal gaten en andere schade die gerepareerd moest worden en wij mochten kijken hoe het werkte.
Stap één is het vinden van een sagoboom en de bladeren erafsnijden. Dit zijn rotbomen met 15 cm lange, op naalden lijkende doornen die eromheen op de grond liggen; moet je je voorstellen dat je dat op blote voeten moet doen. De sagobladeren zijn nieuw in deze omgeving, omdat de eerste sagobomen pas een jaar of veertig geleden geplant zijn. Ze groeien met name in moerasachtige gebieden. De bergen hier zijn niet de ideale omgeving, maar hun cactusachtige bladeren zijn ‘orogul’ (sterk) en kunnen een jaar of 5 mee.
We gaan ook de bush in om bamboebladeren te scoren – het traditionele Kovolalternatief voor een rieten dak. We moeten de wilde variant gebruiken, omdat onze vriend door zijn zelfgeplate voorraad heen is. Alle bomen zien er voor mij hetzelfde uit en hij vindt het ontzettend grappig als ik een boom begin te kappen die lijkt op degene die we zoeken, maar het niet is. Blijkbaar is het hilarisch.
Stap twee is om er twee of drie over een strook bamboe heen te vouwen en bushtouw te gebruiken om ze vast te binden, waarmee je dan een dakpaneel maakt. Zoals met de meeste dingen proberen we het een minuut of 5 voor we ons terugtrekken om een aantal uur toe te kijken en zo veel mogelijk woorden te verzamelen.
We knopen (tomaluminim) simob sog aan ologeb met een avanel. Of we naaien (sindinim) het eraan. Ik zou graag willen vragen of tomaluminim hetzelfde werkwoord is als luminim (vastbinden) wat ik al ken — is dat een voorvoegsel bij het werkwoord of een heel nieuw werkwoord? Maar zulke vragen zeggen onze taalhulpen niets en gaan dus in het vakje ‘mysterie’. Dat vakje is zonder twijfel het grootste vak in ons hoofd 🙂
Zes of zeven panelen van twee meter is ongeveer een dag werk. Dat zou weer een deel van de regen buiten moeten houden in het huis van onze vriend.
Vervolgens is het tijd om yams te planten in Torokum, dus dat betekent een uur of zo lopen naar de nieuwe tuin.
Voor mij is dit de derde keer, en het is de eerste keer dat ik voor het grootste deel mag meehelpen. Ik zeg voor het grootste deel, omdat er nog steeds voor de helft van de tijd iemand is die me bij de hand neemt (soms letterlijk), maar de andere helft van de tijd mag ik gewoon los rondlopen en hoor ik erbij. Ik mag mijn eigen stok in de grond steken, een gat graven, een yam planten, die bedekken en weer verder gaan.
Het is leuk om echt wat te kunnen doen. Zoals ik al zei, mogen we iets meestal 5 minuten proberen, zodat onze nieuwsgierigheid gestild is, maar dan zeggen ze dat we maar moeten gaan zitten om taal te leren. Ze willen onze status hoog houden en ons niet al te vies en bezweet laten worden. Dat is dan wel weer leuk, dat dat eens niet hoeft!
In Torokum spreken ze het dialect dat wij niet aan het leren zijn en dus is er de normale frustratie die we hebben als we gecorrigeerd worden op ons dialect en niet op onze fouten, maar deze jongens eisen eens niet dat ik hun dialect spreek, dus wordt het een leuke dag.
Ik ben wat te hard voor mezelf geweest en had van het weekend een buikvirusje. Het is makkelijk te vergeten hoe hard de tropische virussen je te pakken kunnen nemen als je jezelf te veel uitput. Drie dagen liggen, alles eruit gooien en niet eten. Bah.
Neem pauze voor je afknapt – daar moet ik nog even aan werken.
Het blijkt dat het proberen te babysitten op de kinderen van onze collega’s en toch een volle week werken, niet helemaal optelt zoals ik wilde. De uren die ik erin hebt gestopt wegen niet op tegen 3,5 dag ziek zijn. Blijkbaar is het beter om kalm aan te doen.
Mogelijke medevac
Gisteren zagen we een kind op een van onze medische momenten met de ergste zweer die ik ooit gezien heb. Een kind van twee met een enorm, gapend, ontstoken gat onder de oksel. Mijn maag is nog niet bekomen van hoe het eruit zag, dus ik ga het hier niet laten zien. Er moet zo snel mogelijk een behandeling in het ziekenhuis aan te pas komen. Maandag komt er een boodschappenvlucht en het is hopelijk mogelijk om op zijn minst het kind en één ouder op de terugvlucht mee te geven, die dan via Madang kan vliegen om ze daar te brengen. Er moeten een paar dingen goed lopen zodat het lukt. Bid voor dit jongetje en zijn familie, want ze zijn weer naar hun eigen dorp gelopen om zich voor te bereiden om een poosje weg te zijn.
0 reacties